Sommige auto’s zijn als rockbands die één geniale plaat uitbrachten en daarna spoorloos verdwenen. Ze waren revolutionair, visionair, soms ronduit bizar — maar ze kwamen nét niet op het juiste moment, of werden vakkundig gesaboteerd door hun eigen makers. Dit is een ode aan de vergeten helden van de autowereld: de voertuigen die de toekomst zagen, maar zelf in het verleden bleven steken.
GM EV1 (1996): De elektrische auto die te vroeg kwam
Lang voordat Elon Musk zijn eerste PowerPoint had geopend, en deze redacteur niet eens in de planning zat. bracht General Motors de EV1 uit: een volledig elektrische auto met een bereik van 160 km, een gestroomlijnd design en nul uitstoot. Klinkt als een droom? Was het ook — totdat GM besloot alle exemplaren terug te roepen en te vernietigen. Waarom? Officieel: “geen markt”. Officieus: oliebedrijven en dealers zagen hun verdienmodel verdampen. Daarbij was het voor het bedrijf relatief makkelijk om alle auto’s terug te nemen. General Motors weigerde de auto’s namelijk te verkopen. In plaats daarvan konden klanten de EV enkel leasen. Nadat de lease periode voorbij was werden de EV1 in alle gevallen teruggenomen en vernietigd.
De EV1 is inmiddels een culticoon, compleet met documentaire “Who Killed the Electric Car?” en een fanbase die nog steeds rouwt. Eén ding is zeker: deze auto had de wereld kunnen veranderen. Maar ja, GM had andere plannen. Zoals de Hummer.
Saab EV-1 (1985): Zonnepanelen en displays in de jaren ’80
Saab, het merk dat ooit straaljagers bouwde. Iets waar ze je tot vervelends toe aan herinnerde. Ze besloten in 1985 een conceptcar te maken die zó futuristisch was dat zelfs Knight Rider er jaloers op zou zijn. De EV-1 had zonnepanelen op het dak, een digitaal dashboard, en stoelen die opwarmden via infrarood. In 1985!
Helaas bleef het bij één prototype. Saab had de technologie, maar niet het marketingbudget om het aan de man te brengen. De EV-1 verdween in een museum, waar hij nu staat te glimmen als een reminder van wat had kunnen zijn. En wat andere merken zoals Tesla 40 jaar later pas kunnen doen.
Chrysler Turbine Car (1963): Een straalmotor voor de snelweg
Waarom een gewone verbrandingsmotor gebruiken als je ook een turbine kunt nemen? Dat dacht Chrysler in de jaren ’60. In die tijd was Amerika natuurlijk volledig ontspoort vanwege de space race. Dat maakte turbine motoren interessant. De Turbine Car kon draaien op diesel, kerosine, parfum en zelfs tequila. Eigenlijk maakte het niks uit wat je erin gooide, als het ontvlambaar was kon de Turbine Car er iets mee.
Maar bureaucratie, productiekosten en een gebrek aan tequila-pompen deden het project de das om. Slechts 9 exemplaren overleefden de sloop. Tegenwoordig zijn ze museumstukken — en een reminder dat de toekomst soms te wild is voor het heden.
Honda Insight (1999): De hybride die niemand begreep
Nog vóór de Toyota Prius was er de Honda Insight: een aluminium, aerodynamisch wonder met een hybride aandrijving en een dashboard dat eruitzag alsof het uit een ruimteschip kwam. Hij was zuinig, licht, en technisch briljant.
Maar hij had twee zitplaatsen, een kofferbak ter grootte van een broodtrommel, en een design dat zelfs fans van Star Trek deed fronsen, wij vinden hem ontzettend cool. De Insight was een genie in een wereld die nog op zoek was naar de handleiding. Toch legde hij de basis voor de hybride revolutie — en verdient dus een staande ovatie, al is het maar van twee mensen tegelijk.
Tucker 48 (1948): Te veel innovatie in één auto
Preston Tucker was een visionair. Zijn auto had een derde koplamp die meedraaide in bochten, veiligheidsgordels (in 1948!), een crashbestendige cabine en een achterin geplaatste motor. Kortom: een auto die zijn tijd ver vooruit was.
Maar Tucker werd tegengewerkt door de grote drie (Ford, GM, Chrysler), die hem zagen als een bedreiging. Na slechts 51 geproduceerde exemplaren werd het project stopgezet. De Tucker 48 leeft voort als symbool van innovatie. En ook als bewijs voor het feit dat ongeacht hoe slim je bent, de macht van de gevestigde orde is lastig om tegenop te boksen.
Visionair zijn is geen garantie op succes
Deze vergeten helden bewijzen dat de autowereld niet alleen draait om pk’s en verkoopcijfers, maar ook om durf, visie en timing. Soms is een auto zó vooruitstrevend dat hij zichzelf uit de markt innoveert. Maar dat maakt hem niet minder belangrijk integendeel zelfs.
Dus de volgende keer dat je een V8 hoort brullen of een EV ziet zoemen, denk even aan de pioniers die het pad effenden. En geef ze in gedachten een klein applausje. Of een tequila-shot in het geval van de Turbine auto.
